Jodenkoek omgedoopt tot Odekoek: 'Naam kan niet meer in deze tijd'

Bakkerij Davelaar uit Alkmaar doet de Jodenkoek in de ban. In plaats daarvan, verkoopt de bakkerij vanaf nu Odekoeken.

Volgens het bedrijf past de oorspronkelijke naam niet meer bij de huidige tijdsgeest. "We leven in een tijd waarin gelijkheid en inclusiviteit belangrijke waarden zijn. Dit begrip, inclusiviteit, benadrukt niet zoals diversiteit de verschillen tussen mensen", valt te lezen in een verklaring op de website van de bakkerij. "Een inclusieve organisatie is een samenhangend geheel van mensen die zich tot elkaar verhouden en zich met elkaar identificeren."

Bovendien is uit een enquête van het bedrijf gebleken dat "een meerderheid van de respondenten vindt dat de naam Jodenkoeken niet meer kan in deze tijd". Volgens Davelaar is het vooral de jongere generatie die het niet eens is met de oude naam van de Odekoeken.

Tijd van polarisatie

Voorzitter van het Centraal Joods Overleg Eddo Verdoner waardeert het gebaar van de bakker. "Ze belden twee weken geleden om te vertellen dat ze de naam wilden wijzigen, omdat ze hem niet fraai vonden en wellicht kwetsend."

Dat was volgens Verdoner niet zo. "Er zat voor ons geen nare connotatie aan de naam, maar het feit dat iemand uit zichzelf denkt: 'Misschien vindt iemand dit niet leuk, laten we het aanpassen', juich ik toe. Helemaal in een tijd waarin iedereen polariseert."

Traject dat nog loopt

Davelaar is niet de enige met de koeksoort in het assortiment. Ook de Enkhuizer Koekfabriek verkoopt ze, maar dan onder de naam Jodekoek. "Wij erkennen dat de naam in de huidige tijd tot gevoeligheden kan leiden", vertelt een woordvoerder aan Hart van Nederland. "Daarom zijn we een tijd geleden een traject gestart om te kijken of we de naam moeten veranderen en zo ja, wat de naam dan moet worden. Dat traject loopt op dit moment nog."

De Enkhuizer Koekfabriek maakt de Jodekoek zoals we die nu kennen al meer dan honderd jaar. Volgens de woordvoerder heeft de koek een Joodse oorsprong. "Hij is ooit ontwikkeld door een Joodse bakker."

Meer naamswijzigingen

Er zijn in de recente geschiedenis meer voorbeelden te vinden van benamingen die zijn gewijzigd om een negatieve connotatie. In 2005 werd de naam negerzoen geschrapt en in 2020 doopte de HEMA de moorkop om tot chocoladebol.