Eerste mariniers verhoord over treinkaping De Punt

Twee mariniers die in 1977 betrokken waren bij de bevrijding van de gekaapte trein bij De Punt, worden maandag om de beurt gehoord voor de rechtbank in Den Haag. Ze zijn als eersten van in totaal elf mariniers als getuigen opgeroepen in een zaak die nabestaanden van twee omgekomen Molukse kapers hebben aangespannen tegen de Nederlandse staat. De nabestaanden willen weten wat er precies is gebeurd tijdens de beëindiging van de treinkaping. Ze denken dat er onrechtmatig is opgetreden toen de mariniers enkele kapers doodschoten, terwijl die waarschijnlijk al zwaargewond en weerloos op de grond lagen. Tijdens het verhoor is de marinier alleen zichtbaar voor de rechters, bepaalde de rechtbank. Dat moet de persoonlijke levenssfeer en veiligheid beschermen. Advocaat Liesbeth Zegveld van de nabestaanden baalt daarvan, omdat zij zelf graag ook de non-verbale communicatie wil zien. Volgens haar hebben de mariniers daarnaast allemaal gevraagd om stemvervorming. De verhoren zijn volgens de mensenrechtenspecialiste de laatste fase in het proces. De eisers zeggen al veel materiaal te hebben dat duidt op fouten. Er zijn ook geluidsbanden die de rechtbank onlangs al afluisterde, achter gesloten deuren. De getuigen krijgen die banden ook te horen. Doel van de nabestaanden is waarheidsvinding. De betrokken militairen kunnen niet meer strafrechtelijk verhoord worden, maar riskeren wel meineed als ze liegen.

'5G weet niet veel van actie in trein'

De marinier met code 5G weet niet veel van de bestorming van de trein die in 1977 door Molukse jongeren was gekaapt bij De Punt. Dat verklaarde hij in de rechtszaal in Den Haag. Hij zat in de groep die als eerste naar binnen ging, aan de kop van de trein. Maar zelf stapte hij niet aan boord, omdat hij eerst een gewonde collega ging helpen. ''Dat wij hier zitten is een farce, dat er veertig jaar na dato nog beschuldigen zijn van executies.'' - Marinier 5G 5G werd maandag als eerste van elf mariniers gehoord als getuige. Hij antwoordde op de vragen, maar gaf al snel aan het een ''farce'' te vinden dat hij daar zat, veertig jaar na dato en dat er beschuldigingen zijn van executies. ''We waren serieuze mensen en hadden als doel mensen er veilig uit te halen.'' 5G zei dat hij ook het liefst wilde dat de negen kapers levend waren gearresteerd. Zes van hen kwamen om tijdens de bestorming, evenals twee treinreizigers. De marinier werd vlak bij de trein naar eigen zeggen beschoten door een kaper die later omkwam, Max Papilaya. Hij herkende hem van de foto´s die de mariniers vooraf tot ,,in den treure'' te zien hadden gekregen van de kapers. De nabestaanden van Papilaya hebben samen met die van de omgekomen vrouwelijke kaper Hansina Uktolseja een proces aangespannen tegen de Staat vanwege mogelijk onrechtmatig handelen tijdens de bevrijding. De twee zouden al gewond en weerloos op de grond hebben gelegen toen ze werden gedood. 5G was marinier ziekenverzorgende en is pas de trein ingestapt toen de bevrijdingsactie voorbij was, zo bleek tijdens het verhoor, dat afgeschermd en met stemvervorming plaatsvond. Hij heeft toen twee tot drie doden gezien, maar daar zaten Max en Hansina niet bij, zei hij.

Meer verhoringen

Dinsdag en donderdag zijn ook verhoren gepland. Bovenstaande video is uitgezonden op 11 juni 2017 kort na de Molukse herdenking van de treinkaping bij De Punt.