Doven en slechthorenden 'willen gehoord' worden: 'Irma is een goede tolk maar het moet niet over haar gaan'

Na de doorbraak van Irma Sluis lijken veel meer mensen ervan overtuigd dat een gebarentolk essentieel is, veel doven- en slechthorenden krijgen nu eindelijk het laatste nieuws mee. In het buitenland is zo'n tolk meer standaard dan uitzondering en dat zou hier ook zo moeten zijn. Daarvoor pleiten de doven Nienke Sijm en Lisa Hinderks. Ze schreven een 'brief aan Nederland' naar aanleiding van het nieuws dat de nieuwe sluis in de gemeente Velsen naar Irma Sluis vernoemd zou moeten worden. Het duo is het daar niet mee eens. Ze vinden dat de aandacht niet moet gaan naar de gebarentolken maar naar de grote groep doven en slechthorenden. ''Irma is een hele goede tolk maar mensen moeten niet haar als persoon gaan verheerlijken'', dat laat Nienke weten. Lisa vult aan: "Mensen willen praten over tolk Irma, maar niet over de dove mensen. "Ze willen meer erkenning voor de Nederlandse Gebarentaal en vinden dat doven al jaren slecht geïnformeerd worden. Dit omdat 'hun taal' niet genoeg 'gesproken' wordt.

Buitengesloten

Doven hebben bij hun studie of werk recht op een tolk maar moeten daar vaak veel strijd voor leveren. Daarnaast wordt er bij publiekscommunicatie maar heel sporadisch een tolk ingezet. Het kabinet beloofde na de aanslag in Utrecht in 2019 te kijken hoe ze de crisiscommunicatie voor kwetsbare groepen, waaronder doven en slechthorenden, konden verbeteren. Er werd toen geen gebarentolk ingezet en dat zorgde ervoor dat voor veel mensen de informatie niet te volgen was. Toch waren er bij de eerste persconferenties over het coronavirus geen gebarentolken aanwezig. Doven en slechthorenden konden hierdoor niet meekrijgen wat er werd gezegd. Ze voelden zich niet serieus genomen en buitengesloten.

'Waar is de gebarentolk?'

Naar aanleiding van een actie van de dove Machiel Ouwerkerk kwam de gebarentolk, in de persoon van Irma Sluis, er alsnog. Hij ging tijdens een live-uitzending van het NOS journaal in beeld staan met een protestbord met de tekst 'Waar is de gebarentolk voor doven tijdens crisissituaties?'. De actie kreeg veel bijval van andere doven en slechthorenden. Ook Nienke Sijm en Lisa Hendriks waren blij met zijn actie. Maar ze hopen vooral dat er meer aandacht komt voor de problemen waar doven en slechthorenden dagelijks tegenaan lopen. Er ligt inmiddels wel een wetsvoorstel voor juridische erkenning van de Nederlandse Gebarentaal. Het recht van Nederlandse gebarentaligen om hun eigen moedertaal te mogen gebruiken wordt hiermee wettelijk vastgelegd.