Als gewone burger voor de politie zaken oplossen: Els (30) doet het

Normaal is ze serviceconsultant bij een groot bedrijf in bagageafhandelingssystemen, maar sinds kort heeft Els van der Steen ook een andere taak: ze helpt de politie met het oplossen van talloze zaken. Samen met veertien anderen vormt ze deel uit van een uniek burgerpolitieproject bij de politie Oost-Brabant, waarbij gewone burgers opgeleid worden en de politie buiten kantooruren om helpen met echt recherchewerk.

Eens per twee weken komen de vijftien deelnemers 's avonds bijeen in het gebouw van politie Oost-Brabant in Den Bosch en buigen ze zich drie uur lang over een misdrijf. Die uren vullen zij met het analyseren van gegevens, het vullen van politiesystemen en het contactleggen met andere politieagenten. Daarbij werken zij aan actuele én oude delicten waar reguliere rechercheurs door de werkdruk niet aan toekomen, een unieke manier van samenwerking tussen gewone burgers en de politie.

"Het leukste aan het werk is het analyseren van gegevens en zo de puzzelstukjes aan elkaar leggen", vertelt Van der Steen aan Hart van Nederland. "Het is heel interessant om eens bij de politie binnen te kijken en te zien wat er bij een zaak komt kijken. En mooi om zo iets te kunnen bijdragen aan de samenleving."

Liever meteen een echte rechercheur worden? De politie heeft namelijk een flink gebrek zoals je kan zien in deze reportage:

4:26

Roep om meer rechercheurs en douaniers in strijd tegen drugs, maar heeft het nut?

Nieuwe inzichten

Het project werd bedacht en opgezet door politieman Jan van Manen. Zes jaar geleden al was er een brainstormsessie tussen verschillende rechercheafdelingen over het opzetten van een nieuw opsporingsteam. "Toen ontstond het idee om dit met mensen van buiten de politie te doen, niet besmet met politiedenken en vaste denkkaders", vertelt Van Manen. "Toen hebben we het al geprobeerd om zo'n team op te zetten, maar liepen toen tegen zaken zoals vertrouwelijkheid en privacy aan."

Want het is nogal wat, om als gewone burger in aanraking te komen met actuele zaken. Voor je het weet verklap je informatie die een hele zaak ineen laat storten. Pas op het moment dat de politie vanaf 2021 ging werken met vrijwilligers ging het balletje rollen. "Die vrijwilligers waren allemaal gescreend en kregen ook een opleiding om vertrouwelijk met zaken om te gaan."

Opleiding

Voor Van der Steen kwam de mogelijkheid om bij het team te komen als geroepen. Ze was altijd al geïnteresseerd in forensisch opsporingswerk, en toen haar collega die ook politievrijwilliger is op een dag vertelde over het team van Van Manen, was ze verkocht. Na eerst de opleiding Politievrijwilliger Specifieke Inzet te hebben doorlopen kon ze aan de slag.

En het succes laat zich aftekenen: inmiddels is er bijvoorbeeld bij een aanhouding verricht voor een gewapende overval op een tankstation, dankzij het werk van het burgerpolitieteam. "Het zijn positieve resultaten, er wordt veel werk verzet en er worden onderzoeken gedaan die anders blijven liggen", vertelt een opgetogen Van Manen over zijn pupillen. "Het zijn hele enthousiaste mensen die zich vol overgave inzetten."

Wat hem betreft mag het project navolging krijgen in de rest van Nederland. "Ik denk dat het breder toepasbaar is en wenselijk als ook in andere regio's zulke teams worden opgezet", vertelt hij.

Vrijwilliger worden?

Mensen die zich ook bij zo'n burgerpolitieproject willen aansluiten moeten voorlopig dus nog wel even geduld hebben, want de beschikbare plaatsen zijn nu nog beperkt. "En ik ben ook wel kritisch, want je kan ook sensatiezoekers of mensen met verkeerde bedoelingen krijgen", waarschuwt Van Manen. Geïnteresseerden kunnen zich wel al aanmelden als politievrijwilliger, via deze link.