Hoe een fabriek van Joodse eigenaar de oorlog doorkwam

Met vooruitziende blik besluit de Joodse oprichter van parfumfabriek Polak & Schwarz in Zaandam vlak voor de oorlog een niet-Joodse directeur aan te stellen. Zo komt de fabriek en zijn medewerkers redelijk goed de oorlog door. Het is een bijzonder verhaal in de Zaanstreek dat vandaag wordt verteld tijdens Open Joodse Huizen, waar Zaanstad dit jaar voor het eerst aan deelneemt. Meerdere steden en dorpen doen mee aan 'Open Joodse Huizen', dat al zes jaar wordt gehouden rond deze periode. Woningen waar voor de oorlog Joodse gezinnen hebben gewoond of mensen hebben ondergedoken, worden opengesteld. De verhalen van deze mensen worden verteld door nabestaanden of bekenden. Het levert bijzondere bijeenkomsten op waarbij veel verhalen vrijkomen. Het voormalige fabriekspand is nu een appartementencomplex. Daar wordt de bijzondere geschiedenis van de fabriek van Polak & Schwarz verteld, door onder andere Henk Bouman. Zijn vader werkte in de oorlog als personeelsfunctionaris in de fabriek. Hij heeft meegemaakt dat de leiding in handen kwam van de flamboyante Cook Brummer. Brummer heeft de fabriek door de oorlog geloodst en werd later ook wel de Nederlandse Schindler genoemd. “Mijn vader werkte samen met Brummer tegen de Duitsers”, vertelt Henk. “Hij heeft alles in een dagboek opgeschreven. Pas later besefte ik dat wat mijn vader toen deed, namelijk het omgooien van de hele administratie, een verzetsdaad is geweest.” Meer informatie over 'Open Joodse Huizen' vind je hier.