Ruzie in jouw familie of vriendenkring door verkiezingen? Zo los je het op

Na een coronacrisis en energiecrisis zorgen nu ook de politieke tijden voor verdeeldheid in het land. Hoe ga je ermee om als jouw familieleden of vrienden totaal anders hebben gestemd? De gemoederen kunnen bij politieke gesprekken hoog oplopen, weet ook psychiater Esther van Fenema. In dit artikel geeft ze tips over hoe je het gezellig houdt tijdens de kringverjaardag.

"Het lijkt een beetje op de situatie met het vaccinatiebeleid", vertelt psychiater Esther van Fenema aan Hart van Nederland. "Er is een kloof. Mensen stemmen op een bepaalde partij en zien het als goed of fout. Ze worden tegen elkaar uitgespeeld."

De focus van discussies ligt daarom juist op tegenstellingen, merkt de psychiater. "In plaats van nieuwsgierigheid zien ze andere partijen als 'fout'. Mensen zien de ander als gevaar."

Spanningen tussen vrienden of familieleden kunnen ontstaan door onzekerheid in de samenleving. "Bij stress zie je dat mensen zich vastklampen aan hun eigen standpunten. Iets zwart-wit zien maakt het dan behapbaar. Polarisatie is van alle tijden, maar in tijden van chaos zie je dat mensen houvast willen."

Veel impact op relaties

Soms houden mensen hun politieke voorkeur daarom voor zich. Is dat iets slechts? "Dat ligt aan de omstandigheden", zegt Van Fenema. "Als iemand op sterven ligt, dan is het beter om de discussie te laten. Maar het zorgt niet voor een goede verstandhouding met familieleden of vrienden. Het heeft veel impact op relaties."

Dat kan ertoe leiden dat sommige familieleden of vrienden elkaar niet meer spreken. "Vaak speelt er dan meer en is dit de druppel. Het is vooral jammer als ze niet meer met elkaar praten en mensen zich verstoppen achter hun standpunten."

Hoe kun je dan toch het gesprek op een positieve manier aangaan?

• Begin het gesprek niet laat op de avond als er alcohol gedronken is. "Dan gooi je olie op het vuur."

• Spreek met elkaar grenzen af. Je kunt bijvoorbeeld samen regels bepalen om escalatie te voorkomen.

• Bedenk goed wat je drijfveer is om het gesprek te hebben. "Ben je niet eigenlijk boos over iets anders? Je timing van zo'n gesprek en je drijfveer is erg belangrijk."

• Luister naar de ander met nieuwsgierigheid, inspanning en leef je in. "En wees niet lui."

Praten over politiek vinden we lastig, aldus Van Fenema. "Je moet je verdiepen in meerdere perspectieven en dat kunnen we niet goed. In het dagelijks leven hebben we daar geen last van, maar bij corona en verkiezingen wel."

Gaat de storm nu de verkiezingen voorbij zijn nu weer liggen? Van Fenema twijfelt daaraan. "Het gespreksonderwerp zal blijven. Mensen hebben het bijvoorbeeld ook over of vrienden wel of niet naar pro-Palestina demonstraties gaan of wat ze van de controversiële leus 'From the river to the sea...' vinden."