Consumenten worden steeds vaker ongevraagd benaderd met een aanbod voor een nieuw energiecontract. De telefonische verkopers zijn soms dwingend. Maar het is niet altijd slim om over te stappen van energieleverancier, zelfs niet als de verkoper een gunstig tarief aanbiedt.Vorig jaar bereikten de gas- en stroomtarieven een hoogtepunt, sindsdien dalen de prijzen. Huishoudens, vooral zonder vast energiecontract, speuren soms het web af op zoek naar een energiecontract waarbij zij maandelijks minder geld zien verdampen. Vaste energiecontracten voor zowel een half als een heel jaar zijn gewild.Goedkoop duurkoopMaar goedkoop kan zomaar duurkoop betekenen, waarschuwt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). “Het is mooi om te zien dat er weer iets te kiezen is voor consumenten. Maar helaas zien we dat het aantal meldingen over misleidende werving ook weer stijgt”, vertelt Edwin van Houten, directeur Consumenten van de ACM.Verkopers van energiecontracten worden steeds doortrapter Consumenten worden soms gebeld dat hun huidige leverancier op de rand van faillissement staat en ze dus snel moeten overstappen, terwijl dat helemaal niet waar is.Verschil vast en variabelWie een nieuw energiecontract afsluit, heeft sinds enkele maanden weer de optie om te kiezen voor een vast contract. De contracten kennen één verschil: de leveringskosten van stroom en gas. Overige kosten zijn hetzelfde. Dus ook de netbeheerskosten en overheidsheffing zijn bij zowel een vast als variabel contract gelijk. Sinds de uitbraak van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, staan de inkoopprijzen van gas, stroom en olie onder spanning. Wie een vast energiecontract heeft merkt daar nagenoeg niets van, want dan zijn de prijs- en leveringsafspraken voor langere tijd vastgelegd. Economisch gezien was de afgelopen tijd dus financieel voordelig. Maar een vast energiecontract heeft ook nadelen. Als je tussentijds je contract wil beëindigen, betaal je een boete. Wie een variabel energiecontract heeft, kent geen zekerheid. Hogere energieprijzen kunnen rechtsreeks worden doorberekend aan jou. Wel heeft een variabel contract geen einddatum en is daarom op elk moment zonder kosten opzegbaar.Overstappen of niet?Op de vraag of het verstandig is om over te stappen als je wordt benaderd door een telefonische verkoper, is de ACM stellig. "Een ongevraagd telefonisch aanbod is volgens ons eigenlijk nooit de beste keuze. Het is belangrijk om een aanbod altijd eerst rustig te vergelijken en niet tijdens het verkoopgesprek akkoord te gaan met een nieuw contract", stelt Van Houten.Telefonisch of niet, grote vraag is voor veel mensen: heeft overstappen zin? “Over het algemeen is het voordeliger om een energiecontract met vaste tarieven te kiezen”, stelt vergelijkingssite GastLicht.com. “De jaarkosten liggen in vaste contracten lager dan bij een variabel energiecontract. Daarnaast geeft een vast contract zekerheid, omdat de leveringstarieven gedurende de looptijd van het contract vaststaan.” Momenteel kunnen consumenten kiezen tussen vaste contracten met een looptijd van zes maanden en één jaar. Contracten met een langere looptijd dan twaalf maanden worden op dit moment door geen enkele aanbieder aangeboden. ACM: “Als consumenten een vast contract van één jaar afsluiten, staan de tarieven een jaar lang vast. In feite wordt daardoor het prijsplafond, dat tot en met 31 december 2023 loopt, een paar maanden verlengt en betaalt de consument de komende, eerste wintermaanden ook een gunstige prijs. Een jaarcontract geeft daarin zekerheid. Een vast contract van zes maanden is goedkoper dan een jaarcontract. Het nadeel is dat de consument midden na dit zes maanden durende contract, en dus in de winter, een nieuw energiecontract moet afsluiten. Prijzen stijgen vaak in de winter.”Hoe kom je van de telefoontjes af?Sinds 1 juli 2021 mogen telemarketeers niet zomaar bellen. Telefonische verkopers hebben daarvoor meestal eerst toestemming nodig van de consument die zij aan de lijn willen treffen. "Geeft een bedrijf aan dat je eerder toestemming hebt gegeven? En zit je niet te wachten op dit telefoontje? Maak dan gebruik van je recht van verzet", roept de Consumentenbond op. Dat kan door simpelweg tegen de verkopende partij te zeggen dat je niet meer door hen gebeld wil worden. De verkoper moet dan direct het telefoonnummer uit de bellijst verwijderen en mag je niet meer bellen. Het Bel-me-niet-register bestaat niet meer. Telefonische verkopers moeten zich aan een aantal regels houden. Ze moeten dus direct het telefoonnummer verwijderen als je daar om vraagt, ook moeten ze aangeven hoelang het gesprek gaat duren. Anoniem bellen is uit den boze. Doe het onlineWie toch een nieuw energiecontract afsluit, doet er goed aan om dit online te doen via de vergelijkingssite van de Consumentenbond. In tegenstelling tot andere vergelijkingssites is De Energievergelijker van de Consumentenbond onafhankelijk. De website geeft aan welk contract, energieleverancier en tarief bij het huishouden past.