Hoe kan de hoogste vuurtoren van Nederland op instorten staan? 'Ze hebben zitten snurken'

Het nieuws dat de bijna 150 jaar oude vuurtoren van Den Helder op instorten staat, zorgt voor verontruste én boze reacties in Huisduinen, het dorp waar de 'Lange Jaap' staat. Dat er scheuren in de toren zitten, is namelijk al meer dan twintig jaar bekend. "Ze hadden allang moeten ingrijpen."

Jan Roelofsen is bestuurslid van dorpsvereniging Huisduiner Belang en oud-VVV-directeur in Den Helder. Hij heeft al jarenlang contact met Rijkswaterstaat over het onderhoud van de vuurtoren. Roelofsen is woedend dat het nu zo ver gekomen is: minister Barbara Visser van Infrastructuur maakte dinsdagavond bekend dat de 'Lange Jaap' op omvallen staat.

'Allang moeten ingrijpen'

Roelofsen heeft vorige week nog gepraat met Rijkswaterstaat en toen werd er opnieuw gesproken over de scheuren. "Ze zeiden dat er echt iets moest gaan gebeuren", vertelt hij woensdag aan Hart van Nederland. "Er zit in de naden chroom en dat gaat scheuren. Daar moeten ze heel voorzichtig en serieus mee omgaan."

Het bestuurslid van Huisduiner Belang heeft naar eigen zeggen al tien jaar "goed overleg" met de dienst. Het nieuws over het 'plotselinge' instortingsgevaar van de vuurtoren kwam dan ook als een grote verrassing voor hem. "Ik ben enorm verrast en heel boos", zegt Roelofsen. "Ze hadden allang moeten ingrijpen. Ze hebben zitten snurken."

Sinds 1998 scheuren te zien

Rijkswaterstaat erkent tegen Hart van Nederland dat al langer bekend was dat er scheuren in de vuurtoren zaten. "Sinds 1998 zijn er al scheuren te zien in de vloeren van de bovenste verdieping. Op dit moment zitten de scheuren ook in de wanden en dat veroorzaakt het risico op instorten", legt een woordvoerder uit.

Maar waarom is er niet eerder ingegrepen als al zo lang bekend dat er scheuren waren? De zegsman stelt dat restauratie van deze "unieke" gietijzeren toren "lastig" is. Het gaat volgens hem om bros metaal, wat niet gelast kan worden. "Dan moet je er andere materialen overheen plaatsen om het te repareren en dat mag niet omdat het een Rijksmonument is."

'Het is een monsterklus'

De dienst onderzoekt nu of en hoe de uit 1877 stammende rode vuurtoren geconserveerd en behouden kan worden. "Het is wel een monsterklus", benadrukt de woordvoerder. "De afzetting kan nog weken duren." Roelofsen krijgt ondertussen rillingen in zijn benen van het idee dat de toren misschien niet meer de redden valt. "Deze vuurtoren is een icoon."