OM wil vader spookgezin Ruinerwold niet vervolgen, oudste kinderen willen wél vervolging

Het Openbaar Ministerie (OM) wil dat de rechtszaak tegen Gerrit Jan van D., de vader van spookgezin dat in oktober 2019 in het Drentse Ruinerwold werd ontdekt, stopt. De man kan volgens justitie niet vervolgd worden omdat hij een ernstige hersenbeschadiging heeft.

De 68-jarige Gerrit Jan van D. liep in 2016 die hersenschade op als gevolg van een beroerte en is fysiek en verstandelijk niet in staat om te worden berecht, concludeert het OM. Doorgaan met het vervolgen van de man zou volgens justitie zijn recht op een eerlijk proces schenden.

Het officier van justitie heeft de rechtbank daarom gevraagd het OM niet ontvankelijk te verklaren. De rechtbank beslist op 4 maart over dit verzoek. Als er aan het verzoek gehoor wordt gegeven komt Gerrit Jan van D. weer vrij.

Gezin in 2019 ontdekt

Justitie beschuldigt de vader er onder meer van dat hij zes van zijn kinderen jarenlang tegen hun wil heeft vastgehouden op een afgelegen boerderij in de buurt van het Drentse dorp Ruinerwold. De zaak kwam in oktober 2019 aan het licht en werd wereldnieuws.

Vader nooit verhoord

Het was toen al direct duidelijk dat Gerrit Jan van D. zwaar beperkt was. Een verhoor van de man heeft nooit kunnen plaatsvinden. Zijn advocaat heeft vorig jaar al gevraagd om de vervolging te beëindigen.

Een uitvoerig onderzoek in het Pieter Baan Centrum wees uit dat er nauwelijks met hem valt te communiceren en dat niet is vast te stellen wat hij wel en niet begrijpt. De rechtbank bezocht Gerrit Jan van D. in januari om zijn toestand met eigen ogen te aanschouwen.

Slachtofferverklaring oudste kinderen

Het OM onderstreepte op de zitting dat het stoppen van de vervolging voor de oudste kinderen van Gerrit Jan van D. een hard gelag is. Zij vinden het belangrijk dat hun vader wordt vervolgd voor wat hij hun heeft aangedaan.

Justitie verdenkt de man ook van seksueel misbruik van enkele van de oudste kinderen. Zij hebben de rechtbank verzocht alsnog hun advocaat hun gevoelens te laten verwoorden in een slachtofferverklaring. De rechtbank wees dat verzoek toe.

De oudste kinderen, die niet in Ruinerwold hebben gewoond, zijn erg geëmotioneerd dat deze zaak als een nachtkaars lijkt uit te gaan, blijkt uit hun slachtofferverklaring. Ze hebben eerder al verklaringen afgelegd over wat hen overkomen is.

Zo werden ze binnengehouden en leefden ze vooral in afzondering van de buitenwereld en van elkaar. Een van de kinderen leefde in een hondenhok omdat hij volgens zijn vader een "slechte geest" bij zich droeg. Ook hebben de oudsten verklaringen afgelegd over seksueel misbruik door Gerrit Jan van D.

Zorgen om jongste kinderen

De kinderen maken zich grote zorgen over het lot van hun vijf jongste broers en zussen, die hun vader nog altijd zien als "hun messias". "Ze zullen nooit nee zeggen tegen hem", aldus de oudste kinderen.

Dat Gerrit Jan van D. onder vervolging lijkt uit te komen wegens een hersenbeschadiging, steekt hen, want volgens hen vormt hun vader nog steeds een groot gevaar. "Dan horen we mensen zeggen: hij is zo invalide... Maar ook na zijn beroerte en gevangenneming indoctrineert hij nog iedereen."

Josef B. op vrije voeten

Ze hopen dat, als de zaak als "een nachtkaars" uitgaat, er wel een veilige omgeving rondom het gezin wordt gefaciliteerd. Josef B., medeverdachte in de zaak en goede vriend van Gerrit Jan van D., is in oktober op vrije voeten gesteld in afwachting van zijn proces.

Redactie/ANP