'Bedrijf laat werknemers met kankerverwekkende stof werken': OM eist 1,5 jaar cel

Twee oud-leidinggevenden van een luchtfilterfabriek in Emmen moeten anderhalf jaar de cel in. Dat eist het Openbaar Ministerie tijdens de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak. De twee oud-leidinggevenden zouden medewerkers willens en wetens langdurig hebben blootgesteld aan een kankerverwekkende stof. Er hebben zich 120 slachtoffers gemeld.

De medewerkers moesten met de gevaarlijke giftige stof formaldehyde werken en waren volgens justitie onvoldoende beschermd. De werkzaamheden vonden plaats tussen 2013 en 2017. Dagblad van het Noorden heeft rapporten in handen waaruit blijkt dat het bedrijf, AAF International, meerdere keren gewaarschuwd is door de eigen arbodienst. Dat zou in 1999, 2008 en 2010 zijn gebeurd. Uit een rapport van 2008 blijkt zelfs dat het "absoluut noodzakelijk is verbeteringen door te voeren."

Groene aanslag

"Je mag je vijand niet het ergste gunnen, maar bij mij zit het wel hoog", vertelt ex-medewerker Hilmar Duinkerken tegen Hart van Nederland over één van de verdachten die terecht staat. Duinkerken werkte 25 jaar bij AAF International. "Ik heb last van eczeem op mijn borstkas en mijn handen vervellen. Vanaf het moment dat ik op de betreffende afdeling aan de slag ging, zag ik dat collega's klachten kregen. Een aantal van hen zat met groene aanslag op hun huid in de kantine. Soms hing er een damp buiten en dan belde het naastgelegen bedrijf en vroeg wat we in godsnaam aan het doen waren omdat het zo stonk in hun fabriek."

De afdeling werd in 2017 gesloten op last van de inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de medewerkers stonden op straat. Vanaf dat moment groeit de stress en onzekerheid bij hen over de toekomst. Vooral als blijkt dat er te hoge concentraties van de giftige stof zijn gemeten. "Ik ben bang dat ik ooit kanker krijgt", zegt Duinkerken. "Door de stress kreeg ik een jaar geleden een hartinfarct." Toch probeert hij positief te blijven. "Ik heb weer een leuke baan gevonden."

Tachtig oud-medewerkers gaan akkoord met een 'angstschadevergoeding', maar tien medewerkers zijn naar de rechter gestapt voor een hogere schadevergoeding. Of de rechter daar in mee gaat, is nog onduidelijk.

Kamervragen

Een aantal medewerkers heeft een brief gestuurd naar de Tweede Kamer. "Ik krijg mijn gezondheid niet terug, maar we kunnen wel leed bij andere mensen voorkomen door tijdig en juist in te grijpen", schrijft een oud-medewerker. "Is het ministerie bereid om meer te investeren in vroegtijdige inspecties en in het werven van meer inspecteurs, zodat er beter en eerder een situatie kan worden aangepakt?", vraagt de medewerker zich af.

Tweede Kamerlid Cem Laçin (SP) vindt dat het bedrijf aangepakt moet worden. "Wat je hier weer ziet is dat de industrie alle ruimte krijgt om regels die zijn opgesteld om medewerkers te beschermen aan hun laars lappen. Ik wil weten of de regeling die is getroffen voldoende is. Ook wil ik weten wat voor maatregelen genomen worden tegen dit soort fabrieken", aldus Lacin. Hij gaat Kamervragen stellen.

De verantwoordelijke staatssecretaris Bas van 't Wout van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat binnenkort reageren op de brief die is gestuurd. Hij wil er verder niets over zeggen voordat de Kamer is geïnformeerd en de rechter uitspraak heeft gedaan.

De oud-leidinggevenden laten tijdens de zitting weten dat ze niet wisten dat de stof kankerverwekkend is. "Wij liepen zelf ook over de werkvloer. Als we dat geweten hadden dan hadden we dat natuurlijk nooit gedaan."