'Avondklok was voor relschoppers de druppel die de emmer deed overlopen'

“Wat bezielt deze mensen?”, vroeg premier Mark Rutte zich maandag af. Hij heeft het over de relschoppers die afgelopen weekend en maandagavond door het land heen vernielingen aanbrengen omdat ze het niet eens zijn met de avondklok en de andere coronamaatregelen. Gedragswetenschapper Jan-Willem van Prooijen verklaart: “De avondklok was de druppel die de emmer deed overlopen.”

Volg het laatste nieuws over het coronavirus in Nederland via ons liveblog.

De gedragswetenschapper aan de Vrije Universiteit van Amsterdam legt uit dat mensen nu in opstand komen omdat ze het gevoel krijgen dat hun vrijheden weggenomen worden.

“Vrijheid is gewoon een hele belangrijke motivatie voor mensen. Als mensen het gevoel hebben dat ze dat wordt afgenomen, is het een natuurlijke reactie om daartegen in opstand te komen. Die reactie zien we nu in extreme vorm door het hele land”, aldus Van Prooijen tegen Hart van Nederland.

'Rellen blijven voortduren'

Afgelopen weekend liepen protesten tegen de avondklok op verschillende plekken in Nederland volledig uit de hand. Onder andere in Eindhoven en in Amsterdam werden vernielingen aangebracht. Ook maandagavond ging het mis. Vooral in Den Bosch, Rotterdam en Haarlem gingen relschoppers de straat op om te rellen en te plunderen.

Volgens Van Prooijen gaat het om mensen die “de ernst van de situatie onderschatten”: “Mensen hebben het idee dat het wel meevalt en dat de overheid er niet eerlijk over is. Als het nut van nieuwe maatregelen vervolgens niet goed op ze overkomt, is dat de druppel en komen ze in opstand.”

Volgens de gedragswetenschapper is de kans groot dat de rellen voortduren. Dat komt doordat corona de samenleving heeft gepolariseerd, zegt hij. “Maar het is belangrijk om met deze mensen in gesprek te blijven en ervoor te zorgen dat ze de noodzaak van de maatregelen gaan zien.”