Advies oud-FBI-agent aan Nederlandse politie om bombrieven: 'Afzender lijkt zijn sporen te wissen'

Ook in Amerika volgen ze de zaak rond de Nederlandse bombrieven op de voet. James R. Fitzgerald is oud-FBI-agent en was in eigen land in de jaren ‘90 betrokken bij de zaak rond de beroemde en beruchte Unabomber. Zijn expertise komt nu mogelijk goed van pas in ons land. Van de jaren ‘70 tot de jaren ‘90 verstuurde de Unabomber, Ted Kaczynski, 16 bombrieven naar universiteiten en luchtvaartmaatschappijen. Daarbij vielen drie doden en raakten 23 mensen gewond. De zaak zorgde voor enorm veel ophef in Amerika en ver daarbuiten. In 1996 werd hij na lang speurwerk opgepakt. Fitzgerald speelde een belangrijke rol bij het onderzoek. Zijn kennis kan nu voor de Nederlandse politie van grote waarde zijn. "Elke afzender van bombrieven probeert zich te onderscheiden van andere gewelddadige overtreders. Maar het is bijna altijd een alleenstaande blanke man. En met 'alleenstaand' bedoel ik iemand die alleen opereert", begint Fitzgerald. "Waarschijnlijk is het iemand die eenzaam is, iemand die niet heel sociaal is." Volgens Fitzgerald is de kans klein dat de dader een vrouw is. "Vrouwen hebben in vele beroepsgroepen goede stappen gemaakt, maar dit carrièrepad hebben ze links laten liggen. Hopelijk blijft dat zo."

Meerdere bombrieven verstuurd

De oud-FBI-agent waarschuwt dat de autoriteiten in Nederland deze persoon niet moeten onderschatten. "De dader heeft al meerdere bombrieven verstuurd, een paar daarvan zijn zelfs ontploft. Je moet best wel slim en handig zijn om zo'n brief in elkaar te zetten, zonder dat je jezelf verwondt. Je wordt pas een serie-overtreder als je een beetje geluk hebt dat je niet te snel wordt gepakt of per ongeluk jezelf (ernstig) verwondt." Daarnaast moet je er ook achter komen waarom iemand dit  bommenbrieven naar bedrijven stuurt. Volgens Fitzgerald heeft de dader in dit geval veel boosheid in zich. "Aan wie de woede is gericht is niet helemaal duidelijk. Hij blijkt een hekel te hebben aan verschillende bedrijven, waaronder banken", concludeert de oud-FBI-agent. "Ik kijk bij elke serie-overtreder vanaf het eerste delict één tot zes maanden terug. Het kan zijn dat er iets gebeurd is. Deze persoon kan bijvoorbeeld ontslagen zijn bij een van deze bedrijven. Of misschien is de relatie van deze persoon stukgelopen en geeft hij een bedrijf of een ander persoon de schuld. Je moet eigenlijk elke mogelijke aanleiding onderzoeken", aldus de profiler.

Papieren zakje met stadsaanzicht van Delft

Inmiddels is duidelijk dat in de enveloppen met explosieven een zakje zit met daarop een afbeelding van de stad Delft. "Ik ga ervan uit dat het zakje er doelbewust is ingestopt en niet direct terug te leiden zal zijn naar de dader, maar het zegt wel wat over hem. Hij is vooruitstrevender dan we dachten. Niet alleen in het ontwerpen van de bommen, maar ook in manieren om zijn sporen te wissen. Ik denk niet dat hij er op dit moment een bepaalde filosofie of agenda op nahoudt. In eerste instantie lijkt het te gaan om geld." Fitzgerald raadt iedereen die een bombrief met geschreven brief erbij ontvangt, aan om de inhoud te publiceren. "Er kan altijd een specifieke aanwijzing zitten in de bewoording die de schrijver gebruikt. Soms geeft het informatie prijs over de streek waar de schrijver vandaan komt, bijvoorbeeld." De profiler benadrukt dat niet de héle brief openbaar gemaakt moet worden, "zodat sommige informatie alleen beschikbaar blijft voor de onderzoekers en de dader." De onderzoeker besluit met een voor de hand liggende, maar belangrijke tip: "Als je een pakketje binnenkrijgt en je herkent de afzender niet of je vertrouwt het uiterlijk van de envelop niet: waarschuw altijd de politie. Dan kunnen zij op veilige wijze het pakket openen." Foto: Politie