De politieke aardbeving van de Provinciale Statenverkiezingen schokt nog steeds na. De afgelopen week voerde de top van het kabinet meerdere dagen overleg over de 'signalen' van 'brede onvrede in de samenleving'. Dinsdag wordt in de Tweede Kamer gedebatteerd over de uitslag. Maar hoe moet de onvrede in de samenleving nu echt opgelost worden? Leden van het Hart van Nederland-panel hebben wel een paar ideeën voor politiek Den Haag.Stop politieke spelletjesOm te beginnen moet het maar eens echt gedaan zijn met de politieke spelletjes. Toewerken naar samenwerking en concrete resultaten in plaats van proefballonnetjes of de dagelijkse ophef in Den Haag, vindt 40 procent van de Nederlanders.Daar ligt dan niet alleen een rol weggelegd voor de politici zelf, maar net zo goed voor de media om hier dan ook niet over te berichten en in plaats daarvan belangrijke onderwerpen te belichten. Én er ligt een rol bij het publiek zelf om dan ook niet te reageren op dit soort zaken, want juist door negatieve reacties op sociale media vergroot een onderwerp en wordt het doel van de politicus bereikt: aandacht voor zaken die misschien niet écht ter zaken doende zijn.Er moet heel wat gebeuren wil het vertrouwen in het kabinet en de politiek terugkeren:Geen vermarktingWe vroegen een representatieve groep van 4.096 leden van het Hart van Nederland-panel om wat volgens hen de drie belangrijkste manieren en maatregelen zijn om de gevoelens van onvrede in de samenleving te verminderen. Waar het stoppen met politieke spelletjes in het onderzoek dus bovenaan eindigde, vindt 32 procent dat de samenleving er beter van zou worden als de vermarkting van de verzorgingsstaat en publieke voorzieningen wordt teruggedraaid.In 2006 werd onder leiding van CDA en VVD definitief ingezet op marktwerking in de zorg. Op die manier zou door concurrentie de prijs lager worden en de wachtlijsten korter. Maar nu blijkt dat daardoor ook de administratieve rompslomp enorm is toegenomen en de kwaliteit niet zo verbeterd als gehoopt. Om meer vertrouwen te wekken willen mensen dus een sterkere rol van een overheid die voor mensen zorgt, en niet alles aan de economie en commerciële belangen overlaat.Verantwoording"Hoe fout moet het gaan onder jouw verantwoordelijkheid?", vroeg GroenLinks-leider Jesse Klaver aan premier Rutte tijdens een verkiezingsdebat vorige maand. Daarmee gaf hij aan dat hij vond dat Rutte al lang had moeten opstappen na verschillende problemen onder zijn leiding, of het nu gaat over de toeslagenaffaire tot de afhandeling van de aardbevingsproblematiek in Groningen.Rutte zal dit anders uitleggen. Hij vindt verantwoordelijkheid nemen juist doorgaan met regeren. "Toen het spannend werd in 2017 ben jij weggerend", verwijtte Rutte Klaver tijdens hetzelfde debat. Verantwoordelijkheid nemen door op te stappen nam Rutte eenmaal: naar aanleiding van de toeslagenaffaire in begin 2021, middenin de coronacrisis. Enkele maanden later werd de VVD echter opnieuw de grootste partij, dus kon hij (met enige moeite) verder als premier.Het vertrouwen ging te paard, maar komt te voet niet terug bij Groningers:Andere veelgenoemde maatregelen die politici ter harte zouden moeten nemen zijn het ervoor zorgen dat de politiek een betere afspiegeling van de samenleving zou moeten zijn (27 procent), zoals meer vrouwen, een goede verhouding van minderheden en meer mensen van buiten de Randstad. Ook vindt 27 procent dat meer gelijkheid door het helpen van mensen met financiële zorgen een van de belangrijkste manieren is om onvrede te verminderen.Ook moet de politiek meer open en transparanter worden (24 procent), meer directe democratie worden ingevoerd via referenda en burgerinitiatieven (22 procent), Nederland meer voor zichzelf kiezen door uit internationale verdragen en de EU te stappen (20 procent) en zouden politici minder moeten polariseren. (16 procent).
