Poetin dreigt met nucleaire wapens, moeten we daar bang voor zijn?

De wereld houdt zijn adem in, want de Russische president Vladimir Poetin heeft de militaire leiding in zijn land bevolen om de nucleaire wapens op scherp te zetten. Hij voelt zich gedwongen dit te doen omdat het westen "onvriendelijke" stappen heeft gezet in de richting van zijn land.

Maar gaat hij dan ook daadwerkelijk die nucleaire knop indrukken? Die vraag hebben we voorgelegd aan de leden van het Hart van Nederland-panel. Zeker 4000 panelleden hebben geantwoord en een ruime meerderheid van 62 procent denkt van wel. 26 procent maakt zich er - vooralsnog, wellicht - niet druk om, 12 procent weet het niet of wil zijn of haar mening niet delen. Dit is hoger dan afgelopen donderdag, toen nog 53 procent van de mensen het idee had dat Rusland kernwapens zou kunnen inzetten.

'Onwaarschijnlijk'

Oost-Europa-expert Bob Deen van het Clingendael instituut in Den Haag was ook verbaasd over de uitspraken van Poetin, maar verwacht dat het de Russische leider vooral te doen is om de NAVO en Oekraïne af te schrikken. "Ik acht het nog steeds in hoge mate onwaarschijnlijk dat Poetin deze wapens in gaat zetten", zegt hij tegen Hart van Nederland. "Het is zo'n heftig wapen dat ik het me niet kan voorstellen. Waar ik me wel zorgen over maak is dat je steeds denkt 'dat gaat hij niet doen' maar dan doet hij het wel. Dat maakt hem onvoorspelbaar."

"Poetin heeft dit in een eerdere speech ook al gezegd, dus het is niet de eerste keer. Ik denk dat hij een tweevoudig signaal af wil geven. Ten eerste zegt hij tegen de NAVO: waag het niet je ermee te bemoeien. Daarnaast is het een signaal waarmee hij aangeeft dat hij bereid is om te escaleren."

Om wat voor kernwapens gaat het?

We hoeven dan ook nu nog niet bang te zijn dat we morgen wakker worden door luchtalarmen. De nucleaire eenheden die Poetin nu paraat laat staan zijn niet de wapens die richting het Westen gericht staan.

"Je hebt twee soorten kernwapens", legt Deen uit. "Je hebt de strategische kernwapens, die kunnen over grote afstand en die zijn puur bedoeld om af te schrikken. Daarnaast heb je ook de tactische kernwapens, die zijn voor gebruik op het slagveld. De dreiging gaat over de laatste."

Nederland betrokken?

Ook is het panel gevraagd of er vrees is voor Nederlandse betrokkenheid bij de oorlog die zich nu nog afspeelt op het grondgebied van Oekraïne, bijvoorbeeld door gevechten in Nederland of het eigen leger dat in het zwaar getroffen land ingezet zal worden. 69 procent van de mensen die hebben gereageerd, zijn daar inderdaad bang voor. 23 procent is dat niet. In een eerder onderzoek gaf 24 procent van de respondenten aan zich zorgen te maken dat de oorlog onze grenzen kon bereiken, al was de vraagstelling toen wel anders.

Een van de respondenten deelt de vrees voor de grilligheid van de Russische leider. "Alles is mogelijk met deze enge Poetin. Onberekenbaar en leugenaar." Een ander panellid ziet dat toch anders: "Als Poetin de kernwapens inzet dan is er een Derde Wereldoorlog en zullen de Westelijke landen ook kernwapens inzetten. Poetin zal dit ook weten en daarom niet doen, denk ik."