Een ruime meerderheid (70 procent) van het Hart van Nederland-panel is het afgelopen jaar minder tevreden geworden over hoe het gaat in ons land. Socioloog Jeroen van der Waal ziet de onvrede al langere tijd toenemen: "Met name onder laagopgeleide, praktische geschoolde mensen."Wie de afgelopen jaren niet onder een steen lag, heeft ongetwijfeld meegekregen dat er over verschillende maatschappelijke kwesties felle discussies worden gevoerd. Het coronabeleid, racisme, klimaatverandering: er speelt veel in Nederland. Ondertussen is het vertrouwen in de politiek sterk gedaald, concludeerde het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) eerder dit jaar.Kritiek op politiekMaar waar komt al die onvrede toch vandaan? Het afgelopen jaar speelden de coronamaatregelen een belangrijke rol. Lucia Veen uit Zwolle staat elke dag met haar kaaskraam op de markt. zij merkt dat mensen 'coronamoe' zijn. "Het mag weleens over zijn, ik hoor niks anders dan corona", verzucht de koopvrouw bij Hart van Nederland. Na ruim een jaar coronacrisis richt de onvrede zich nu ook steeds neer op het kabinet en de maatregelen die genomen worden, merkt ze op de markt. "Mensen geloven er niet meer in, het gaat alle kanten op. Er wordt nu weer gesproken over een derde vaccinatie, waar gaat het heen?"'Dedain richting lageropgeleiden'Het is kritiek die al langer te horen is op 'Den Haag': daar wordt volgens velen te weinig geluisterd naar 'de gewone Nederlander'. Socioloog Jeroen van der Waal doet onderzoek naar het onbehagen in de samenleving. Hij constateert dat er al langer een kloof is tussen vooral lager opgeleide Nederlanders en instituties als de politiek en de rechtspraak."Over het algemeen maken hoogopgeleiden steeds meer de dienst uit bij dat soort instituties, die alles bepalen in Nederland", legt Van der Waal uit. "Zij komen weinig in contact met lageropgeleiden en zo is er weinig voeling met elkaars belevingswereld", stelt de socioloog vast, die verbonden is aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.De wetenschapper benadrukt daarbij dat het grootste gedeelte van de bevolking bestaat uit praktische geschoolde mensen. "Ik merk dat er een heel breed dedain bestaat richting die praktisch opgeleiden. Zij ervaren dagelijks dat er op hen wordt neergekeken, daaruit ontstaat die onvrede."Nieuwe politieke partijenIn de politieke arena wordt deze grote groep beetje bij beetje sterker vertegenwoordigd, ziet Van der Waal. "De SP en PVV hadden we natuurlijk al redelijk lang, maar je ziet nu bijvoorbeeld ook een partij als de BoerBurgerBeweging (BBB) heel erg opkomen", stelt hij vast. "Die haakt in op het dedain van politici richting de boerenbevolking."Het idee dat politici niet weten wat er in de praktijk speelt, is ook iets dat hij terugziet in de manier waarop de nieuwe partij zich naar buiten presenteert. "Dat is typisch iets wat hun fractievoorzitter Caroline van der Plas aanhangig maakt: jullie hebben wel over ons, maar nooit met ons", aldus de Rotterdamse socioloog.