Een dag voor het gesprek met boerenorganisatie LTO is premier Mark Rutte op bezoek geweest bij boeren. Deze keer ging de minister-president langs bij melkveehouders in het Friese Koudum. Naar eigen zeggen heeft de premier een 'goed gesprek' gehad met de agrariërs Net zoals de twee eerdere gesprekken die hij voerde met agrariërs elders in het land was ook dit gesprek heftig, maar de "zorgen zijn ook groot en die kan ik niet wegnemen" Het bezoek aan het boeren begint met een rondleiding over het terrein. “Dat microfoontje luistert of de koe aan het kauwen is”, legt de boer aan de premier uit. “En als ze ineens stopt met kauwen, is of de koe ziek of ze zoekt een stier. Dan is ze in de wolken.” Open gesprekMaar de mannen praten natuurlijk ook over de stikstofproblemen. Die komen ook ter sprake als Rutte later buiten aanschuift bij een gesprek met meerdere boeren. "Het was een goed gesprek, een open gesprek", noemt Rutte het achteraf. Niet dat hij de zorgen bij de boeren heeft weg kunnen nemen, geeft hij toe. "De zorgen zijn zo groot dat lukt niet met een gesprek."Het vertrouwen wat de boeren in de overheid hebben, is laag en dat is ook niet met twee gesprekken hersteld. Maar volgens Wilco de Jong, melkveehouder in Nijeholtwolde, is het in ieder geval goed om met elkaar te blijven praten. "We hebben alleen onze zorgen kunnen uiten en deels heeft Rutte ook zijn zorgen wel met ons gedeeld." ‘Kaart is ruk’ Hij heeft het gevoel ‘gehoord’ te zijn en heeft in het gesprek gemerkt dat Rutte ‘klem zit’. Hij zit vast aan de stikstofkaart en de gerechtelijke uitspraak. Iets waar de premier ook niet blij mee is, zegt De Jong. “Rutte zei zelf: ‘Die kaart is ruk. Dat is gewoon de verkeerde methode geweest.’ Laat hem dat uitspreken. Laat die kaart van tafel gaan. Laten we gewoon samen bekijken: over welk probleem hebben we het nou eigenlijk ?"De blik van Rutte is na de gesprekken niet ineens anders, maar dat is ook niet waarom hij de boeren bezoekt. "Het helpt om te snappen wat er bij de boeren leeft. Maar ook met de boeren in gesprek gaan over hoe we de problemen op zouden kunnen lossen. Dus het levert heel veel informatie op en dat helpt mij natuurlijk wel.”ProtestbordenOnderweg naar Koudum hangen er -zoals op veel plekken in ons land- omgekeerde vlaggen en protestborden. Vaak met boodschappen die persoonlijk aan Rutte gericht zijn. De premier ziet de borden wel maar voelt het niet per se als een aanval op hem. “Dat laat mij nog maar eens zien hoe groot de zorgen zijn.”Vrijdag is het eerste gesprek van Johan Remkes met de LTO. Rutte en drie andere ministers schuiven ook aan bij dat gesprek. De premier ziet het als een stap in de goede richting maar verwacht zeker geen oplossing. “We gaan dan kijken wat er verder nodig is.” Het is de derde keer dat Rutte met boeren praat. Half juli bezocht hij boeren in Leusden en een paar dagen laten ging hij naar Limburg om daar met boeren over de stikstofproblemen te praten.