VVD-fractie steunt toch asielwet na 'pittig gesprek' met Rutte

De VVD-fractie heeft dinsdag na een 'pittig overleg' met premier en partijleider Mark Rutte besloten om te asielwet toch te steunen, zegt fractievoorzitter Sophie Hermans. De fractie verzette zich tegen de wet die ervoor zorgt dat gemeenten desnoods verplicht kunnen worden asielzoekers op te nemen.

De rest van de coalitiepartijen en het hele kabinet, inclusief de VVD-bewindslieden, stonden al achter de wet, ook wel spreidingswet genoemd, die moet zorgen voor betere spreiding van de opvang van asielzoekers. Met het akkoord van de VVD-fractie is een vertrouwenscrisis in de coalitie voorkomen. Partijleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie zei dinsdag al dat de coalitie "echt een probleem" zou hebben als de VVD zich zou blijven verzetten.

Asielinstroom beperken

Mark Rutte praatte dinsdagmiddag urenlang met de Tweede Kamerfractie van zijn partij, waarvoor de wet politiek gevoelig ligt. "Het was een goede en indringende vergadering, waarin ik vooral heb geluisterd", zei hij na zijn vertrek uit de vergadering. "De discussie ging niet eens zozeer over de spreidingswet, maar over hoge aantallen van de asielinstroom. Ik snap de zorgen over de hoge instroom en daar ga ik als partijleider mee aan de slag", aldus Rutte. "Daar gaan we stap voor stap aan werken."

Hoe het kabinet de instroom van asielzoekers precies wil gaan beperken, wilde Rutte niet zeggen. Ook Hermans liet daar na afloop van de vergadering niets over los. De toezegging van haar partijleider - dat hij zich hard gaat maken voor de beperking van de instroom - heeft de fractie volgens Hermans voldoende vertrouwen gegeven om in te stemmen met de asielwet. In het crisisoverleg is Rutte geen harde deadline meegegeven, maar "mijn geduld is niet eindeloos", waarschuwt de fractievoorzitter.

Dwang

Volgens ingewijden konden de Tweede Kamerleden van de VVD zich niet vinden in de mogelijkheid om gemeenten te dwingen om asielzoekers op te vangen. Ze zagen meer in vrijwilligheid of een beloning voor gemeenten die veel asielzoekers opvangen. Hun eigen partijgenoot, staatssecretaris Eric van der Burg, is verantwoordelijk voor de asielwet. Hij heeft al meermaals aangegeven voorstander te zijn van dwang, omdat een groot deel van de gemeenten al jaren niet doet aan asielopvang.

Ongeduldige Kamer

Hoe de spreidingswet er precies uit gaat zien, is niet duidelijk. Hermans wil daar verder niks over zeggen. Ook wil ze niet kwijt of de fractieleden unaniem waren over de steun voor de wet. De woordvoerder van Van der Burg wil evenmin iets kwijt over de inhoud van het wetsvoorstel en de planning voor de behandeling daarvan in de Tweede Kamer.

Maandag verliep de derde deadline voor Van der Burg om het wetsvoorstel klaar te hebben. Hij wilde de wet zelf op 1 oktober ingediend hebben, de Kamer wilde het voor het herfstreces ontvangen en de burgemeesters in het Veiligheidsberaad stelden maandag als ultimatum. De bewindsman zei maandag dat hij er erg van baalde dat het niet was gelukt. De beoogde ingangsdatum van 1 januari wordt erg krap.

In de nieuwste aflevering van de Hart van Nederland-podcast TV-TALK worden de problemen van de VVD besproken. Sam Hagens vertelt dat een akkoord zo lang op zich liet wachten door een groep 'muitende Mona's', doelend op Mona Keijzer. Hoe dat zit, luister je hieronder.

Hart van Nederland / ANP