Ministers wijzen Johan Remkes aan als 'onafhankelijke stikstofbemiddelaar'

Johan Remkes is door minister Staghouwer en stikstofminister Christianne van der Wal aangewezen als bemiddelaar die gesprekken met boeren en de politiek moet leiden. De Tweede Kamer had om zo'n bemiddelaar gevraagd vanwege de heftige reactie uit de agrarische sector op de ingrijpende stikstofplannen.

Vanaf 13 juli gaat VVD-coryfee Remkes aan de slag met voorbereidingen. Het idee is dat de gesprekken in de tweede helft van augustus beginnen, schrijft landbouwminister Henk Staghouwer in een brief aan de Kamer.

"De benoeming van een onafhankelijk gespreksleider is belangrijk om beter begrip te krijgen voor elkaars zorgen en emoties. Met een constructieve dialoog kan gewerkt worden aan een duurzame toekomst voor alle sectoren en het landelijk gebied", valt te lezen in de aankondiging van het ministerie.

Sceptisch

Onder boerenorganisatie zijn sceptisch over de benoeming van Remkes als bemiddelaar. Vicevoorzitter Jos Ubels van Farmers Defence Force: "Ik snap niet wat het doel is van deze exercitie", schrijft hij in een reactie aan het ANP. "Het kabinet maakt blunder op blunder en nu sturen ze een bemiddelaar op pad die eenzijdig het gesprek aan moet gaan zonder aan de doelen te mogen tornen", schrijft Ubels. "Ik vraag me af wat er dan in zo'n gesprek gezegd moet worden."

Bart Kemp van actiegroep Agractie noemt de benoeming 'onzin'. Volgens Kemp geniet hij geen vertrouwen in de sector. Agractie heeft eerder de naam Elbert Dijkgraaf genoemd als iemand die deze rol op zich zou kunnen nemen, zegt Kemp. Maar de organisatie zou liever praten met stikstofminister Van der Wal of premier Mark Rutte en stelt dat overleg eigenlijk alleen zin heeft als de inhoud van het voorgenomen stikstofbeleid ter discussie staat. En dat is volgens Kemp nu niet aan de hand. "We hebben geen zin in een theekransje", stelt hij.

Daarnaast noemt hij het voornemen dat een bemiddelaar in de tweede helft van augustus begint met gesprekken te voeren "rijkelijk laat".

LTO Nederland was niet betrokken bij de keuze van Remkes maar wil wel aanschuiven bij de gesprekken. LTO stelt dat bij een gesprek cruciaal is dat met de bemiddelaar en het kabinet over de "échte pijnpunten" kan worden gesproken. "Dus over de doelen, het tijdspad en de manier waarop reducties kunnen worden gehaald. Is die ruimte er niet, dan heeft een gesprek simpelweg geen zin."

Geen onbekende in het stikstofdossier

De Remkes heeft veel ervaring als bestuurder en er wordt vaak een beroep op hem gedaan als crisismanager, bijvoorbeeld na politieke problemen in Limburg en Den Haag. Hem werd vorig jaar ook gevraagd de ellenlange formatie uit het slop te trekken.

Ook in het stikstofdossier is Remkes geen onbekende. Hij leidde een commissie die twee belangrijke rapporten schreef over de stikstofaanpak. Daarin adviseerde hij onder meer doelen vast te houden (driekwart van de beschermde natuur onder de kritische stikstofgrens en halvering van de stikstofuitstoot) waar een deel van de boeren zich nu tegen verzet.

Slecht huwlijk

Dat die doelen blijven staan, heeft premier Mark Rutte al gezegd tijdens een debat over de boerenacties deze week. In dat debat zei Rutte voorstander te zijn van een bemiddelaar. "Maar we gaan niet aan tafel zitten met de relschoppers", voegde hij daaraan toe. "Ik ga niet aan tafel zitten met iemand die met een mokerhamer op een politiebus staat te rammen."

Caroline van der Plas vraagt via Twitter af hoe onafhankelijk Remkes kan zijn als bemiddelaar. "Remkes als bemiddelaar tussen boeren en overheid? En zijn gesprekken zinvol als bij voorbaat al wordt gezegd 'de doelen blijven overeind?' Een slecht huwelijk kan ook nooit worden gerepareerd als een van de partijen scheiding als doel blijft houden."

Hart van Nederland / ANP