Kaag: stikstofdoel vervroegen naar 2030 is niet heilig

Het kabinet werkt gestaag door aan een antwoord op de met name voor de coalitiepartijen pijnlijke uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen van 15 maart. Dat zegt D66-vicepremier Sigrid Kaag voor aanvang van de ministerraad. "Ik ben niet optimistisch, maar dat wil ook niet zeggen dat ik pessimistisch ben, er zijn veel gradaties".

Het is namelijk D66 dat al jaren aandringt op haast met de stikstofaanpak en steeds zegt de coalitiepartners aan de afspraken te houden. Maar het jaartal 2030 als deadline "is nooit heilig geweest" voor de partij, zegt Kaag nu. "Dat is een verkeerd adjectivum (bijvoeglijk naamwoord, red.), dat hebben wij niet gebruikt."

Tijdens de verkiezingscampagne pleitte D66 voor het vervroegen van de deadline voor het halveren van de stikstofuitstoot van 2035 naar 2030, en het doel werd als zodanig ook vastgelegd in het regeerakkoord. Toen CDA-leider Hoekstra afgelopen augustus aangaf dat 2030 voor hem niet heilig was, zei Kaag verrast te zijn door de "uiterst opmerkelijke" uitspraken. Premier Rutte noemde de uitspraken zelfs staatsrechtelijk op het randje.

Kabinetsberaad

De top van het kabinet kwam deze week al twee avonden bijeen om te bespreken hoe moet worden omgegaan met de monsterzege van de BoerBurgerBeweging, die in alle provincies uit het niets de grootste partij is geworden. Donderdagavond zei premier Mark Rutte dat hij nog altijd denkt dat de partijen er samen uit kunnen komen.

Speerpunt van de succesvolle campagne van de BBB was juist het verzet tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Daarover zijn in het coalitieakkoord afspraken gemaakt, waaronder een aanscherping van de doelen waardoor de beoogde vermindering van de uitstoot niet in 2035, maar al in 2030 moet zijn bereikt.

Kaag zegt niet te kunnen aangeven wat het belangrijkste struikelblok is in de besprekingen binnen het kabinet. Zij benadrukt dat het om belangrijke maar ingewikkelde vraagstukken gaat. "Dat vraagt om veel nuance en wederzijds begrip." Doel is wat haar betreft ook niet het redden van de coalitie. "We moeten dit doen omdat het iedereen in het land verder helpt."

Toeslagenschandaal en Groningen

ChristenUnie-vicepremier Carola Schouten zegt dat het kabinet "in de breedte kijkt" naar allerlei kwesties die beter moeten. Rutte noemde in dat verband eerder al, naast stikstof, de afhandeling van het toeslagenschandaal en de aardbevingsschade in Groningen. Schouten sprak overigens tegen dat gewerkt wordt aan een heel nieuw coalitieakkoord.

CDA-leider Wopke Hoekstra wilde voor aanvang van de ministerraad niet ingaan op de gesprekken. Die zijn overigens vrijdagochtend vroeg alweer hervat door minister Mark Harbers (VVD) en de staatssecretarissen Hans Vijlbrief (D66), Marnix van Rij (CDA) en Maarten van Ooijen (CU). Zij treden op als secondanten van Rutte en de vicepremiers.

Hart van Nederland/ANP