Uitvaarten te zien op YouTube: mag dat zomaar? 'Niet iedereen wil zijn betraande gezicht op internet'

Tientallen uitvaarten van overleden mensen uit Twente waren maandenlang te zien op YouTube. Dat meldt dagblad Tubantia. Zonder dat de nabestaanden het wisten, waren de beelden voor iedereen te bekijken. Wie op het videoplatform rondkijkt, vindt met een paar snelle zoektermen nog meer gefilmde uitvaartdiensten. Mogen kerken en uitvaartorganisaties eigenlijk wel zomaar uitvaarten streamen?

Privacy-expert Rejo Zenger is daar bondig over: "Nee, dat mag niet zonder toestemming", vertelt hij aan Hart van Nederland. "De Europese privacyregels zijn hierop van toepassing. Als het goed is, is er overleg tussen de nabestaanden en de uitvaartorganisaties."

In sommige gevallen kiezen nabestaanden ervoor om een begrafenis te filmen en te publiceren. "Sommige mensen zijn slecht ter been of in het buitenland, dan kunnen ze alsnog meekijken", legt Zenger uit. Wie een begrafenis regelt en de beelden daarvan wil delen, doet er goed aan om duidelijke afspraken te maken. "Je moet goed kijken wie waarvoor toestemming heeft gegeven", adviseert Zenger. "Bezoekers mogen niet in beeld, tenzij ze anders hebben aangegeven. Als iemand zich online in beeld ziet, kan diegene bezwaar maken."

Slimme stappen

Verder kun je ook van tevoren rekening houden met wat je gaat filmen. "Je kunt bijvoorbeeld nadenken over naar welke richting de camera staat. Als je alleen de ruggen of boven de hoofden filmt, dan kan het", geeft Zenger als voorbeeld. "Ook de sprekers die tijdens de uitvaart iets voordragen, kun je van tevoren vragen om toestemming. Met slimme stappen kom je er wel."

Volgens Zenger is het ook belangrijk om er vooral menselijk naar te kijken. "Het is goed om terughoudend te zijn vanwege de sensitiviteit. Niet iedereen wil zijn betraande gezicht op internet. Het is een gevoelig iets, dus het is slim om hier kritisch op te zijn. Bij twijfel: niet doen. Wees menselijk."

Bezwaar maken

Mocht je onverhoopt een gepubliceerde livestream tegenkomen waar je op te zien bent, dan kun je daar bezwaar tegen maken. "Je kunt het kenbaar maken aan YouTube", vertelt Zenger. "Een makkelijkere optie is om de uploader, bijvoorbeeld de kerk of uitvaartorganisatie, te benaderen. Zij kunnen het dan verwijderen of eventueel opnieuw uploaden, maar dan je gezicht onherkenbaar maken."

In coronatijd werd het populair om uitvaarten te streamen zodat mensen thuis konden meekijken:

1:37

Aangepaste uitvaarten vanwege corona: 'Ellebogen doen we niet'