Jongeren op een speciale afdeling van de gesloten jeugdzorg leven in extreem isolement. Dat staat in het rapport van ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass, dat dinsdag is gepresenteerd in Den Haag.Gemiddeld brengen de jongeren op de afdeling Zeer Intensieve Kortdurende Observatie en Stabilisatie (ZIKOS) meer dan twintig uur per dag alleen door. Daarbij geven sommigen aan psychisch, fysiek en seksueel geweld te hebben ervaren.Bhugwandass sprak voor het rapport met 51 jongeren die in de jeugdzorg hebben gezeten. De jongeren zeggen dat medewerkers straffen gebruiken om psychiatrische klachten van de jongeren te beteugelen.DagboekOok Evita (19) heeft op een ZIKOS-afdeling gezeten. Ze denkt nog met veel pijn terug aan de zware periode daar. Tijdens de presentatie van het rapport leest ze stukken uit haar dagboek voor en dat blijft moeilijk: "Van binnen voel je de pijn en het verdriet van toen best wel. Het is erg confronterend om mijn dagboeken terug te lezen", zegt ze tegen Hart van Nederland."Het leidt ertoe dat veel jongeren hun emoties niet meer uiten en hun mening niet meer durven geven." Bhugwandass spreekt van "een extreem repressief klimaat", met meldingen van "psychisch, fysiek en seksueel geweld", waarin ze worden "gekleineerd, vernederd, uitgescholden of gemanipuleerd door groepsleiders".En daarom pleit Evita voor verandering. Het liefst ziet ze ZIKOS helemaal verdwijnen. "Wat een kind nodig heeft is consequente liefde, consequent kunnen weten wat je kan verwachten van de ander", zegt ze. "Ik hoop dat er een goede plek komt waar de kern aangepakt wordt waar ze liefde, stabiliteit en onvoorwaardelijkheid hebben". Bezoek van Inspectie Gezondheidszorg en JeugdAanbieders van gesloten jeugdzorg zijn "geschrokken" en "geraakt" door het rapport. De beide instellingen hebben naar aanleiding van de verhalen in het rapport onaangekondigd bezoek gehad van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).Een van de instellingen, in het Gelderse Zetten, heeft daarna besloten om per 15 februari geen nieuwe jongeren meer op te nemen op de ZIKOS-afdeling. Ook de andere aanbieder, in het Gelderse Harreveld, zegt niet door te gaan met ZIKOS "in de huidige vorm".Complexe gedragsproblemenZIKOS-afdelingen zijn bedoeld voor jongeren van 12 tot 18 jaar die zowel acute psychiatrische nood als complexe gedragsproblemen hebben. Daardoor zijn ze een risico voor zichzelf, ze kunnen zichzelf verminken of een zelfmoordpoging doen. Een van de jongeren met wie Bhugwandass sprak voor het onderzoek maakte vorige maand op 19-jarige leeftijd een einde aan haar leven.Hart van Nederland/ANP