Kinderboeken Roald Dahl herschreven om aanstootgevende taal: 'Cultureel vandalisme'

In de kinderboeken van Roald Dahl zijn honderden wijzigingen aangebracht om de teksten minder aanstootgevend te maken. Volgens de Daily Telegraph gaat het om veranderingen omtrent onder andere gewicht, gender en ras. Zo is Caspar Slok uit Sjakie en Chocoladefabriek niet langer 'dik', maar 'enorm'. De Oempa Loempa's uit hetzelfde verhaal zijn nu genderneutraal: het zijn 'kleine mensen' en niet 'kleine mannetjes'.

De Engelse uitgeverij Puffin schakelde de hulp in van speciale lezers die moesten letten op gevoeligheden in teksten van de wereldberoemde kinderboeken. Door beledigende teksten te herschrijven kan iedereen van de boeken blijven genieten, aldus de uitgeverij. De Britse krant The Telegraph vergeleek de laatste versies van de boeken met eerdere edities en vond honderden veranderingen.

Niet meer lelijk

Bij sommige verhalen zijn aanstootgevende woorden weggehaald. Zo is Mevrouw Griezel uit het boek De Griezels niet 'lelijk en beestachtig', maar alleen nog 'beestachtig'. Net als de genderneutrale Oempa Loempa's zijn ook de 'wolkenmannen' uit het boek De Reuzenperzik veranderd naar 'wolkenmensen'.

De uitgeverij heeft ook passages toegevoegd die niet door Dahl zijn geschreven. Zo wordt in het boek De Heksen uitgelegd dat heksen kaal zijn en pruiken dragen. Aan die paragraaf is nu toegevoegd dat er 'ook veel andere redenen zijn waarom vrouwen mogelijk pruiken dragen en dat daarmee helemaal niks mis is.'

'Kleine en zorgvuldige wijzigingen'

De Roald Dahl Story Company laat weten dat het 'niet ongewoon is om de taal opnieuw te beoordelen' bij nieuwe drukken en noemt de wijzigingen 'klein en zorgvuldig'.

Op Twitter is veel kritiek op de keuze om de boeken aan te passen. "Het laten aanpassen door sensitivity readers is cultureel vandalisme", schrijft Nederlandse thrillerschrijver Thomas Olde Heuvelt. "Lees het of lees het niet, maar van makers blijf je af en van hun werk evenzo."

Tekst gaat verder onder de tweets

Nederlandse uitgever kritisch

Uitgeverij De Fontein, die de Nederlandse versies van de boeken van Roald Dahl uitgeeft, laat in Trouw weten kritisch te zijn over het feit dat in de Britse exemplaren honderden passages zijn aangepast omdat die "beledigend" zouden zijn. "Over anderhalf week is de kinderboekenbeurs in Bologna, daar gaan we ernstig in gesprek met de Britten", zegt directeur Joris van de Leur in de krant.