'Coa nam jarenlang bewust risico met goedkope inkoop zorg voor asielzoekers'

Het COA heeft bij de inkoop van medische zorg voor asielzoekers vooral naar geld gekeken. Ze kozen voor de goedkoopste opties en namen daarmee grote risico's. Dat blijkt uit onderzoek. Het COA werd hier al jaren geleden voor gewaarschuwd maar ondanks die waarschuwing gebeurde er weinig.

Bij de aanbesteding koos het COA voor de laagste prijs en legde risico’s rond de sterk schommelende aantallen asielzoekers in Nederland bij het bedrijf dat de zorg moest gaan leveren. Dat blijkt uit onderzoek van Trouw, platform Investico en De Groene Amsterdammer.

Toen het aantal asielaanvragen in 2021 voor het eerst sinds 2016 serieus toenam en er meer opvanglocaties nodig waren kwam de zorg voor asielzoekers ernstig in de knel. Dat leidde in de zomer van 2022 tot grote zorgen of kinderen, zieken en zwangeren wel adequaat geholpen werden. Er verschenen alarmerende rapporten van de Gezondheidsinspectie en zorgorganisaties.

Het Rode Kruis en Artsen Zonder Grenzen voelden zich afgelopen zomer genoodzaakt om naar Ter Apel te gaan om te helpen met de dringende zorgvraag.

Minimale zorg

Zorgbedrijven die interesse hadden, waarschuwden het COA destijds al dat de minimale financiering gevolgen kon hebben voor de kwaliteit en continuïteit van medische zorg voor asielzoekers. Er dreigde een situatie waarbij alleen op papier kon worden voldaan aan de grote zorgvraag van asielzoekers. In de praktijk kwam van die zorg maar weinig terecht. Volgens één van de bedrijven werd er ‘een disproportioneel risico’ genomen.

Zo is het bedrijf dat zes jaar geleden de asielzorg kreeg gegund, Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA), sinds vorig jaar niet in staat om aan alle asielzoekers medische zorg te leveren. Op steeds meer locaties zijn zorgverleners van GZA niet meer fysiek aanwezig, blijkt uit cijfers van het bedrijf.

Ook zijn er nog steeds zorgen over het opleidings- en ervaringsniveau van verpleegkundigen en doktersassistenten die zonder ervaring op een locatie met asielzoekers worden ingezet.