Nederland solidair met stakers: grote steun voor roep om betere cao's

Het leven is het afgelopen jaar flink duurder geworden, maar tegelijkertijd maken bedrijven grote winsten. Dat mensen daarin willen meedelen en zelfs met stakingen betere arbeidsvoorwaarden eisen vinden verreweg de meeste Nederlanders alleen maar te begrijpen. Dat blijkt uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder 4.634 Nederlanders dat op 17 februari 2023 werd uitgevoerd.

De afgelopen tijd zijn er veel stakingen geweest in het land van werknemers die op die manier een betere cao willen. Denk maar aan het streekvervoer, gemeenteambtenaren en binnenkort ook zorgmedewerkers. Maar liefst 71 procent van de ondervraagden geeft aan deze stakingen in algemene zin te steunen. Slechts 24 procent staat er niet achter en 5 procent heeft er geen mening over.

"De salarissen liggen veel en veel te laag ten opzichte van het levensonderhoud", vindt een respondent. Stakingen zijn daarom een noodzakelijk kwaad, schrijft een ander. "Staken is meestal het laatste redmiddel om werkgevers te laten luisteren", voegt een deelnemer toe.

De meeste steun voor de stakers vind je bij SP-stemmers (84 procent), maar aan de rechterzijde van het politieke spectrum staat ook 77 procent van de stemmers van FVD achter ze.

Onder meer de mannen en vrouwen die het vuil ophalen staken deze weken voor een betere cao:

1:45

Vuilnis blijft staan: ambtenaren beginnen staking in meerdere gemeenten

Hoge bereidwilligheid om te staken

Ook is gevraagd naar de bereidwilligheid om te staken, en die is hoog. 32 procent van de mensen in loondienst zou zeker bereid zijn om te staken om een beter salaris te krijgen, en nog eens 23 procent zou het misschien doen. 26 procent denkt dat het niet waarschijnlijk is dat hij of zij ooit zou staken en 16 procent weet zeker van niet. Slechts 3 procent weet niet wat ze zouden doen.

Onder de twijfelaars zijn bijvoorbeeld mensen die het hun cliënten niet aan wil doen, of bij een kleine organisatie werken. "Ik begrijp de stakingen, maar vaak zijn de klanten de dupe", beschrijft een zorgverlener. "Ik zal niet mee gaan staken, omdat mijn hart bij mijn bewoners ligt." Een andere zorgverlener in het panel beschrijft eenzelfde gevoel: "Ik werk in de kraamzorg zou ook wel willen staken maar helaas zitten de mensen dan zonder zorg."

De mate waarin gewone mensen het slachtoffer worden van stakingen hangt vaak samen met in hoeverre er steun is voor de stakers. "Staken alleen als anderen er niet de dupe van worden. Staken bij openbaar vervoer? Dan iedereen gratis vervoeren", schrijft een deelnemer. Voor een ander hadden de stakingen grote gevolgen: "De stakingen ontregelen het leven van mensen, niet alleen van de stakende mensen maar vooral degene die er niks aan kunnen doen. Ik heb drie keer een afspraak ziekenhuis moeten verzetten (levensbelangrijk) omdat ik alleen maar OV heb en ze staakten. Dit kost mij mijn leven en een toekomst."

Nieuwe stakingen

Mensen die volgende maand zorg nodig hebben moeten ook rekenen op stakingen. Op één werkdag in maart zullen ziekenhuismedewerkers actievoeren om betere arbeidsvoorwaarden af te dwingen. De staking zal volgens vakbond FNV alleen plaatsvinden op die ene dag en het is niet toegestaan om langer te staken. Zorgverleners bij veel van de ruim zestig ziekenhuizen in Nederland doen mee, maar ze bepalen zelf hoe ze de staking uitvoeren.

Verder gaat het treinpersoneel in de omgeving van Zwolle donderdag ook staken voor een betere cao. De staking heeft betrekking op een kleinere cao in het streekvervoer, waar zo'n 1.300 werknemers onder vallen. Vervoerder Keolis meldt dit op zijn website en wordt bevestigd door vakbond CNV. Als gevolg van die oproep waarschuwt Keolis dat er geen of minder treinen rijden op de trajecten Zwolle-Enschede en Zwolle-Kampen.