Grote bedragen pinnen gaat geld kosten, kwetsbare mensen de dupe

Banken zouden geen kosten moeten rekenen voor het pinnen van contant geld. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) waarschuwt in Trouw dat die ontwikkeling voor problemen kan zorgen bij mensen die digitaal bankieren te moeilijk vinden en daarom op contant geld zijn aangewezen.

ABN AMRO rekent binnenkort kosten voor het pinnen bij een geldautomaat. Wanneer een klant meer dan 12.000 euro per jaar opneemt, rekent de bank straks 5 euro plus 0,5 procent per transactie over het opgenomen bedrag. Eerder werd bekend dat er kosten zouden worden gerekend vanaf 10.000 euro. Volgens Trouw voert Rabobank in september ook voor bepaalde pakketten pinkosten in en doet ING dat nu al. Zo mag een student twaalf keer gratis geld opnemen, daarna kost het 0,80 euro per transactie.

Te ingewikkeld

Nibud-directeur Arjan Vliegenthart vindt dat de banken een ontmoedigingsbeleid voeren voor contant geld, terwijl zulk geld volgens hem voor veel mensen onontbeerlijk is. Als voorbeeld noemt Vliegenthart laaggeletterde Nederlanders, die digitaal betalen volgens hem vaak te ingewikkeld vinden, en mensen die weinig te besteden hebben.

"Zij pinnen hun leefgeld, omdat ze dan precies kunnen zien wat ze uitgeven", zegt hij over die laatste groep. "En als dat op is, dan is het ook echt op. Op een digitale rekening kun je dan vaak nog wel uitgaven doen, doordat je rood kunt staan."

Vliegenthart roept de banken daarom op geen pinkosten in rekening te brengen. "Ook omdat er op dit moment nog geen goede alternatieven zijn voor mensen die, om wat voor reden dan ook, geen gebruik kunnen maken van digitaal geld." Caroline Langeveld is budgetcoach en erkent het probleem. Haar klanten pinnen wekelijks contant geld. "Ik vind het gewoon diefstal. We betalen allemaal bankkosten en daarmee zou het gedekt moeten zijn." Niet alleen voor ouderen en kwetsbaren vindt ze dat contant geld beschikbaar moet blijven, maar ook voor jongeren zodat ze leren wat de waarde is van geld. "Als je tien euro op zak hebt dan voelt dat toch wat anders dan op je bankrekening."

Sparen stimuleren

Het Nibud kaart ook de kosten voor sparen en de afname van het aantal pinautomaten aan. Vliegenthart spreekt de banken aan op hun maatschappelijke functie. "Sparen moet juist gestimuleerd worden. Het Nibud vindt het belangrijk dat er geen negatieve rente wordt berekend op particuliere spaarrekeningen, desnoods via een verbod." Ook moeten er voldoende pinautomaten blijven, zodat alle mensen zelf kunnen blijven pinnen en niet afhankelijk zijn van naasten of zorgverleners, omdat de dichtstbijzijnde pinautomaat te ver weg is. "Binnen een straal van 5 kilometer moeten er voldoende plekken zijn om aan contant geld te komen."

Eerder uitte ook de Consumentenbond kritiek op ABN AMRO voor de pinkostenplannen. De bank reageerde toen dat die bedoeld zijn om "het excessieve gebruik van contant geld" te ontmoedigen. Volgens ABN AMRO vormt het gebruik van grote hoeveelheden cashgeld een risico. Ook leidt het tot extra kosten omdat de bank transacties moet monitoren om financiële criminaliteit zoals fraude en witwassen te bestrijden.

ANP