Op vliegbasis Leeuwarden start maandag een twee weken durende internationale luchtmachtoefening. Ongeveer duizend militairen uit binnen- en buitenland oefenen twee keer per dag. Per oefening vliegen er ongeveer dertig vliegtuigen boven de Noordzee en het noorden van Nederland. Ook wordt deels in Denemarken gevlogen.F35-piloot en gezagvoerder Johan van Deventer legt uit hoe de oefening zal verlopen. "De vliegtuigen gaan in een door de leider bepaalde volgorde de lucht in. Het zal een half uurtje duren voordat de ongeveer dertig vliegtuigen allemaal de lucht in zijn. In oefengebied trainen de vliegtuigen. Er spelen dan bijvoorbeeld twintig vliegtuigen de NAVO en twintig vliegtuigen de vijand. Die gaan dan tegen elkaar vechten. Vooraf briefen we en na afloop evalueren we uitgebreid."Niet voor de lolAan de oefening doen vliegtuigen en militairen uit Canada, de Verenigde Staten, Italië, Frankrijk, Duitsland, Engeland en Nederland mee. Reden voor spotters om af te reizen naar Leeuwarden. "De vliegtuigen uit Canada zijn er bijvoorbeeld voor het eerst. Ik denk dat de belangstelling deze keer ook extra is omdat iedereen beseft dat we niet voor de lol oefenen. Op anderhalf uur vliegen is een oorlog gaande. We vliegen ook elke dag in Oost-Polen om daar, met bewapende vliegtuigen, het luchtruim te bewaken en beschermen."GeluidsoverlastEr waren niet alleen positieve reacties op de oefening. Vanuit Friesland kwam er ook kritiek op de geluidsoverlast die de oefening zal veroorzaken. "We houden ons aan de regels", zegt Van Deventer. "We mogen een bepaalde hoeveelheid geluid maken. Daar houden we ons dit jaar ook aan en Frisian Flag is daar onderdeel van. Ik noem het The Sound of Freedom. Dorpen en steden zullen we zoveel mogelijk vermijden."PraktijkNu de oorlog dichtbij komt, is het ook de vraag of zo'n oefening ook snel in de praktijk uitgevoerd moet gaan worden. "Laten we hopen dat het niet nodig is. Maar als het moet zijn we er klaar voor. Rusland zal echt wel opletten en het niet zomaar in hun hoofd halen om de NAVO aan te vallen."