De klok is een uur achteruitgezet, dagen worden korter en kouder. En waar de een van winter houdt, kijkt de ander er tegenop. Het is ook de tijd dat er een winterdepressie kan voorkomen waar sombere en andere depressieklachten de overmacht kunnen nemen. Maar kun je dit ook voor zijn? Psycholoog en Lidewy Hendriks, woordvoerder van MIND Korrelatie, geeft jou tips.Een winterdepressie: je voelt je voor het grootste gedeelde van de dag somber, waardeloos en/of hebt bijna nergens meer zin of plezier in. Het liefst sluit je je af van de buitenwereld. Ook kun je heel veel of amper slapen. Je eetpatroon veranderd en je hebt moeite om jezelf te concentreren op een taak.Is het een dip of depressie?Beide termen lijken wellicht op elkaar, maar zijn niet hetzelfde. Een winterdip kent soms gelijksoortige klachten als een winterdepressie, maar is minder ingrijpend en de symptomen houden minder lang aan."Je kunt van een winterdepressie spreken wanneer je langer dan twee weken, de meeste dagen van de week en een groot gedeelde van de dag sombere gevoelens ervaart. En dit herhaalt zich ministens twee jaar achter elkaar", zegt Hendriks tegen Hart van Nederland.Seizoensgebonden depressieWanneer dezelfde klachten en gevoelens elk jaar in een bepaald seizoen terugkeren, kun je spreken van een seizoensgebonden depressie. Naast een winterdepressie, kun je ook leiden aan een herfst- en zomerdepressie en voorjaarsmoeheid. Vaak duurt een winterdepressie het langst. Hendriks: "Waarbij de maand januari de meeste mensen het zwaarst valt. Zo is 'Blue Monday' (de derde maandag van januari) bijvoorbeeld aangemerkt als de meest deprimerende dag van het jaar." Uit de cijfers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) blijken ongeveer drie op de honderd mensen in Nederland last te hebben van een winterdepressie. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Een winterdepressie kan ook iedereen krijgen, ook als je bijvoorbeeld zeven jaar bent. "Er is mij geen specifiek onderzoek bekend naar een leeftijdsgroep tijdens een winterdepressie".Maar Hendriks vertelt wel dat het duidelijk is hoe een depressie kan ontstaan. Dit ontstaat door drie elementen: een erfelijke aanleg, dit is wat je via je ouders meekrijgt. Maar ook persoonlijke kenmerken zoals het samenspel van opvoeding, ontwikkeling en manieren omgaan met stress speelt een rol en als laatste kan een gebeurtenis of situatie, leiden tot een depressie. In dit geval kan de winter een aanleidende gebeurtenis zijn. Tips: wat kun je ertegen doen?Nu de eerste tekenen van het najaar duidelijk zicht- en voelbaar worden, is het goed om jezelf alvast voorbereiden op een winterdip en eventuele depressie. Maar hoe doe je dit?"Weet je nog niet of je gevoelig bent aangelegd of aanleg hebt voor een winterdepressie, dan is het handig om nu alvast met een routine te beginnen. Zorg voor voldoende beweging en ga naar buiten", maakt Hendriks duidelijk. Denk hierbij bijvoorbeeld aan elke dag een rondje lopen. Neem de trap in plaats van de lift. Wanneer je moeite hebt met het vinden van motivatie om te bewegen, raad Hendriks aan hulp te vragen. "Vraag je vrienden en familie om jou mee te trekken met bijvoorbeeld een rondje hardlopen." 'Warm buikgevoel'Iets wat ook werkt bij een routine is gezond en gevarieerd eten. "Vermijd zoveel mogelijk vetten en suikers wat in voeding zit. Dit is iets wat in troostvoer zit en tijdens de wintermaanden veel wordt genuttigd. In de zomermaanden eten we het liefst buiten met een lekkere salade, maar in de winter duiken we graag onder een dekentje met warme chocolademelk en slagroom. Dit helpt niet als je somberheid ervaart, want suikers zorgen ervoor dat je juist schommelt in emoties en energieën." Hendriks raad dan ook aan om tijdens de feestdagen te genieten en tegelijkertijd te letten op niet al te veel ongezond eten.Naast beweging en voeding is het ook belangrijk om de dingen te blijven doen die je leuk vindt. "En probeer te praten over je gevoelens met mensen die je vertrouwt, maak bespreekbaar hoe je je voelt.Lichttherapie Wanneer je last hebt van een depressie in de winter, kan naast bovenstaande tips ook lichttherapie effectief zijn. Het licht van deze lamp is minder fel dan het licht buiten op een zonnige dag, maar feller dan een gewone lamp in huis. Tijdens deze behandeling kijk je in het licht en voer je alledaagse taken uit. "Maar het beste is, als je aan een winterdepressie leidt, zoveel mogelijk van de bovenstaande tips op te volgen."